Ta strona ma na celu promocję Pułtuska i nie jest oficjalną stroną miasta. Administrator zastrzega sobie możliwość usuwania i edycji postów.  Pułtusk położony jest w północnej części Mazowsza w odległości ok. 60 km od Warszawy na skraju Puszczy Białej, na szlaku prowadzącym do Jezior Mazurskich. Na Mazury prowadzi jeszcze jedna droga – naturalny szlak wodny – rzeka Narew. Dwa kilometry przed Pułtuskiem rzeka Narew rozwidla się, okalając najstarszą część miasta – rynek z zamkiem i przyległymi kamieniczkami. Właśnie z racji takiego położenia miasto nazywane jest często Wenecją Mazowsza. Zresztą podobnie, jak w Wenecji, również tu można wybrać się na przejażdżkę gondolą. Można także popływać kajakiem lub rowerem wodnym.

Od południa dolina okalana jest dorzeczem Narwi łączącym się z nurtami Bugu, od strony wschodniej zaś lasami rozległej Puszczy Białej, która zajmuje powierzchnię blisko 500 km².

Jest to jedno z najstarszych miast Mazowsza. Prawa miejskie uzyskało w 1257 r. Najstarsze ślady osadnictwa na wyspie pochodzą z XII wieku. Od XII do XVIII w. pozostawał pod jurysdykcją biskupów płockich.

Ciekawa historia i zabytki, położenie wśród lasów nad Narwią, rozwinięta baza noclegowa, gastronomiczna i konferencyjna sprawiają, iż Gmina Pułtusk jest atrakcyjnym miejscem zarówno na podróże weekendowe, jak i na dłuższy wypoczynek.




*** Historia miasta ***

Najstarsze ślady osadnictwa na wyspie pochodzą z XII wieku. Druga osada o charakterze targowym istniała na terenie obecnego Starego Miasta. Budowę grodu południowo- wschodniego krańca wyspy rozpoczęto około 1232 r. Gród był wielokrotnie niszczony przez najazdy pruskie, jaćwińskie i litewskie. W 1368 r. Litwini całkowicie spalili gród. Miasto na wyspie lokował w 1339 r. biskup Klemens Pierzchała.

Na miejscu zniszczonego grodu w XIV w. wzniesiono murowany Mały Dom. Rozbudowę zamku kontynuowali biskupi: Rafał Leszczyński, Andrzej Krzycki, Andrzej Noskowski.
Osada powstała zgodnie z praktyką budowania osad plemiennych u ujścia dopływu do rzeki głównej. Ten sposób rozmieszczania chronił ją od nagłych napadów. W źródłach występuje pod nazwą: Peltovsk, Poltovsk, Polthowsko, Polthowia.

Legenda głosi „Dawno, dawno temu nad rzeką Pełtą, zwaną niegdyś Poltawia lub Peltavia, wznosiła się niewielka osada zwana Tuskiem. Miała ona charakter bardziej handlowy niż strategiczny, ponieważ przechodziły przez nią szlaki handlowe. Osadnicy żyli szczęśliwie do czasu tragicznego wypadku. Pewnej nocy nad osadą zawisły ciemne chmury i rozpętała się burza. Nagle piorun uderzył w jedną z drewnianych chat, która po chwili stanęła w płomieniach, a od niej zaczęły płonąć kolejne. Po ugaszeniu straszliwego pożaru została tylko połowa osady, którą od tej pory nazwano Pułtuskiem”. Stąd dzisiejsza nazwa miasta.

Pułtusk jest jednym z najstarszych miast Mazowsza, gdyż prawa miejskie uzyskał prawdopodobnie w 1257 r. od księcia mazowieckiego Ziemowita. Od XII w. aż do 1796 r. pozostawał pod jurysdykcją biskupów płockich. Pułtusk był trzecim po Warszawie i Płocku - miastem na Mazowszu z murowanymi fortyfikacjami.

W poł. XV w. w mieście wybudowano kolegiatę, w XVI w.: kościoły, szpital, łaźnię miejską, apteki i przytułki dla ubogich. W XV- XVI w. Pułtusk stał się ważnym ośrodkiem produkcji rzemieślniczej i eksportu zboża, który był możliwy dzięki położeniu nad rzeką Narwią. Pomyślny rozwój gospodarczy miasta sprzyjał rozwojowi szkolnictwa oraz życia kulturowego. W pułtuskiej kolegiacie przechowywany był najstarszy, zachowany do naszych czasów, relikt średniowiecznej sztuki rękopiśmienniczej z XI w., tzw. „Złoty Kodeks Pułtuski”. Działała także pierwsza na Mazowszu drukarnia (1530 r.).