Schouderklacht: alleen een gespecialiseerde fysiotherapeut zou er aan moeten behandelen. Vraag er dus naar bij FysioTeamTexel.

Vraag aan Niek Bron en Thomas Boom, hoe het zit.

Artikel in Texel dit Weekend over massagetherapie bij Fysio Team Texel.

De 50+ beurs was weer gezellig!

Ter info hierbij het hele artikel over Fysiotherapie bij borstkanker. Iedereen met borstkanker naar de fysiotherapeut L.C. Holzapfel, MSc *1, T.P.C. Franke, MSc *2 *1oncologie- en oedeemfysiotherapeut. MCZ, Centrum voor beweging, fysiotherapie en leefstijl. *2 algemeen fysiotherapeut en fysiotherapiewetenschapper(MCZ, Centrum voor beweging, fysiotherapie en leefstijl). Inleiding In 2016 kregen in Nederland 14.640 vrouwen de diagnose borstkanker. (1) Door vroege opsporing en een uitgebreide behandeling is de prognose voor vrouwen met borstkanker verbeterd. (2) De vijfjaarsoverleving is in de periode van 1989 tot en met 2012 met 10 procent verbeterd tot 87 procent. (1) Als gevolg van de medische behandeling ervaren veel patiënten met borstkanker ernstige klachten van het bewegingsapparaat. (3) Momenteel is het, zover de kennis van de auteur reikt, niet bekend hoeveel patiënten met borstkanker na systeemtherapie lichamelijke en/of psychische klachten ervaren. Geschat wordt dat vermoeidheid de meest voorkomende klacht is met een incidentie van 70% procent. (3,4) Andere klachten zoals slechter fysiek functioneren, verstoord lichaamsbeeld, en een lagere kwaliteit van leven worden ook omschreven. (3, 4) Van deze klachten is de incidentie onbekend. De in de literatuur beschreven meest voorkomende behandelbare stoornissen in vorm en functie voor de fysiotherapeut zijn: mobiliteitsbeperkingen (inclusief adhesies en axillary web syndroom), lymfoedeem, pijn, spierkrachtverlies, vermoeidheid en bewegingsangst. (3) Uit ervaring in de eerstelijns fysiotherapie blijkt dat veel patiënten met borstkanker niet of laat doorverwezen worden naar de oncologie- en/of oedeemfysiotherapeut. Dit ondanks dat er duidelijke richtlijnen zijn voor het verwijzen van patiënten met borstkanker naar de fysiotherapeut. Veel patiënten horen via anderen (bijvoorbeeld lotgenoten, familie, hulpverleners) dan hun behandelaars uit het ziekenhuis dat zij voor behandeling van hun lichamelijke klachten ten gevolge van borstkanker terecht kunnen bij de oncologie- en/of oedeemfysiotherapeut. Een ander deel van de patiënten zoekt zelf de begeleiding van de oncologie- en/of oedeemfysiotherapeut omdat zij hun lichamelijke klachten willen verminderen. Patiënten die niet vroegtijdig worden verwezen met hun lichamelijke klachten naar de oncologie- en/of oedeemfysiotherapeut, lopen waarschijnlijk langer met lichamelijke klachten. Als zij vroegtijdig verwezen worden voor fysiotherapie en eerder begeleiding krijgen, kan dit er mogelijk aan bijdragen om de klachten sneller te verminderen. Zijn er mogelijk belemmeringen waarom de richtlijnen tot het verwijzen van patiënten met borstkanker naar de fysiotherapeut niet optimaal wordt nageleefd? Fysiotherapie bij borstkanker De Evidence Based Statement (EBS) Borstkanker is ontwikkeld om het fysiotherapeutisch handelen bij patiënten met borstkanker te onderbouwen met wetenschappelijk bewijs en om de uniformiteit in behandelen te bevorderen. (3) De EBS Borstkanker adviseert om de volgende patiënten met borstkanker door te sturen voor fysiotherapie: • Alle hoogrisicopatiënten (patiënten die een okselklierdissectie en/of radiotherapie van de oksel hebben gehad of supraclaviculaire radiotherapie hebben gehad). • Patiënten met een verhoogde body mass index, comorbiditeit zoals diabetes mellitus, CVI, postoperatieve wondinfectie (of latere infectie in de geopereerde arm). • Patiënten bij wie sprake was van preoperatieve schouderklachten. • Op indicatie kunnen patiënten met een laagrisico worden verwezen als er een beperking is in de mobiliteit en/of spierkracht en bij pijn en/of lymfoedeem. Tabel 1. Bron: Beurskens, C, Hidding, J, Nijhuis-van der Sanden, R. 2011: p.15 De fysiotherapeutische behandeling van patiënten met borstkanker richt zich op het behandelen van klachten op het gebied van stoornissen, beperkingen in activiteiten en participatieproblemen. (3) Verder adviseert de Landelijke Richtlijn Mammacarcinoom NABON 2012 (2) om bij elke patiënt het onderwerp fysieke training tijdens de behandeling te bespreken. Krachttraining kan zinvol zijn als onderdeel van deze training, waarbij de training zo kan worden ingericht dat een toename of ten minste behoud van spiermassa wordt bereikt. (2) Citaat van een ex patiënt met borstkanker: ‘Ik ben zodra het kon na de operatie door de mamma-care verpleegkundige doorverwezen naar de oedeemfysiotherapeut. Ik was daar heel blij mee, het verlichtte mijn klachten en ik kon daar ook steeds mijn verhaal kwijt! Heel belangrijk in de tijd na de operatie en tijdens de bestraling!’ Drempels tot verwijzen In een review van Cheville et al (5) werden drempels beschreven met betrekking tot het verwijzen van patiënten met borstkanker naar fysiotherapie. Uit de studie bleek dat één van de belangrijkste en de meest voorkomende drempel is dat verwijzers te weinig kennis hebben van de fysiotherapeutische behandelmogelijkheden, waardoor patiënten niet op tijd worden verwezen. (5) Een andere genoemde drempel is de overtuiging dat problemen als pijn, axillary web syndroom (AWS), beperkte schoudermobiliteit en lymfoedeem geleidelijk vanzelf overgaan en geen blijvende gevolgen hebben. (5) Dit kan het in een vroeg stadium verwijzen van een patiënt vertragen. (5) In de praktijk geven (ex)patiënten met borstkanker vaak aan dat zij hun lichamelijke klachten hebben benoemd bij een controle, maar dat hier weinig aandacht voor was, of dat aangegeven werd dat lichamelijke klachten zoals oedeem of verhardingen in een borst vanzelf weer overgaan. Dit terwijl een effectieve behandeling langdurige lichamelijke klachten kunnen voorkomen. (5) Uit onderzoek van Yang et al (6) bleek ook dat één van de belangrijkste belemmeringen voor het verstrekken van revalidatieprogramma’s aan overlevenden van kanker zijn dat oncologen een gebrek aan inzicht hebben in de effectiviteit van revalidatieprogramma’s voor patiënten met kanker. Verder bleek dat artsen geen coöperatief verwijzingssysteem hebben. (6) Patiënten met borstkanker geven aan in een onderzoek van Regnier-Denois et al (7) dat er ongelijke informatie wordt gegeven over het gebruik van ondersteunende zorg; ook geven de patiënten aan dat de begeleiding geen rekening houdt met de behoeften van de patiënt en de mogelijkheid om informatie te verwerken en om op problemen te anticiperen. Attitude van specialisten In een onderzoek van Brennan et al (8) werd onderzocht wat de attitude was van 217 specialisten (artsen werkzaam in de oncologie (niet specifiek borstkanker) en borstkanker-verpleegkundigen) over een zorgplan voor overlevenden van borstkanker. Uit het onderzoek bleek dat de meeste specialisten 11 tot 25 procent van hun tijd besteden aan de follow up van patiënten met borstkanker. (8) Meer dan 80 procent van de specialisten vindt nazorg een belangrijk onderdeel van hun werkzaamheden. (8) Echter alle zorgverleners gaven aan dat er nog beperkingen zitten in het huidige zorg systeem voor overlevenden van borstkanker. (8) Specialisten vonden het belangrijk om borstkanker gerelateerde symptomen te begeleiden en er was aandacht voor sociale aspecten. (8) Niemand gaf aan dat zij als specialist een hoofdrol hadden bij de algemene gezondheidszorg, hoewel iedereen wel vond dat de algemene gezondheidzorg meer aandacht verdient dan dat het op dit moment krijgt. (8) De meeste specialisten gaven aan dat een zorgplan voor overlevenden van kanker de zorg zouden verbeteren. (8) Gewenste situatie Voor patiënten met borstkanker is het na mijn mening als oncologie- en oedeemfysiotherapeut wenselijk om minimaal één afspraak te hebben bij een oedeem- en/of oncologiefysiotherapeut voor informatie en adviezen. Een nog optimalere situatie zou zijn dat patiënten met borstkanker preoperatief al gescreend worden door een oedeem- en/of oncologiefysiotherapeut. De patiënten zouden dan al informatie en adviezen kunnen inwinnen over lichamelijke klachten die mogelijk kunnen ontstaan als gevolg van de behandelingen van borstkanker. Verder zouden er preoperatief al metingen uitgevoerd kunnen worden, bijvoorbeeld een omvangmeting van de arm. Hiermee is het mogelijk om minimale afwijkingen in armomvang na de operatie en/of gedurende en/of na de behandelingen snel vast te stellen en over te gaan tot behandelen om een toename van lymfoedeem te voorkomen. Voorlichting Door de EBS Borstkanker wordt aanbevolen dat voorlichting door de fysiotherapeut gericht moet zijn op het signaleren van lichamelijke klachten van de bovenste extremiteit en de eerste symptomen van lymfoedeem. (3) Daarnaast wordt aanbevolen voorlichting te geven over de risico’s op terugkeer van kanker, slechtere wondgenezing na adjuvante therapie en het ontstaan van lymfoedeem ten gevolge van een te hoog gewicht of gewichtstoename. (3) Verder wordt het aanbevolen met patiënten de risicofactoren te bespreken voor het ontstaan van lichamelijke klachten en/of lymfoedeem en hen te adviseren bij functieklachten en/of tekenen van lymfoedeem opnieuw contact op te nemen met de behandelend fysiotherapeut.(3) Wanneer voorgenoemde adviezen zo vroeg mogelijk met een patiënt besproken worden, kan dit er aan bijdragen dat een patiënt zo snel mogelijk de fysiotherapeutische zorg krijgt die hij of zij nodig heeft. Citaat van een ex patiënt met borstkanker: ‘Juist het feit dat ik door een fysiotherapeut ben behandelend die kennis had van mijn schouderklachten en oedeem en oncologie gerelateerde klachten, voel ik me veiliger, want alles wat toch direct of indirect met elkaar te maken heeft wordt meteen herkend en indien nodig behandeld, apart of tegelijk. Iets wat voor een patiënt van onschatbare waarde is.’ Samenvattend In dit artikel is gezocht naar antwoord op de vraag: Zijn er mogelijk belemmeringen waarom de richtlijnen tot het verwijzen van patiënten met borstkanker naar de fysiotherapeut niet optimaal wordt nageleefd? Over het algemeen kan gesteld worden dat wanneer de Richtlijn Mammacarcinoom NABON 2012 en de EBS Borstkanker wordt gevolgd, de patiënten op tijd worden verwezen naar de oedeem- en/of oncologiefysiotherapeut. (2, 3) Echter het tijdig verwijzen van patiënten met borstkanker naar de oedeem- en/of oncologiefysiotherapeut verloopt in de dagelijkse praktijk nog niet optimaal. Verscheidende drempels en barrières kunnen hieraan ten grondslag liggen. Mogelijke belemmeringen voor het tijdig doorverwijzen zijn onvoldoende kennis van hulpverleners over de fysiotherapeutische behandeling en de mogelijke effecten. Wel geven specialisten aan dat nazorg als een belangrijk onderdeel van hun zorg wordt gezien. Dit artikel bepleit een heldere rolverdeling voor zorgprofessionals betrokken bij de behandeling van patiënten met borstkanker en omschrijft wat in een ideaal scenario de bijdrage van de oedeem- en oncologiefysiotherapeut hierin kan zijn. Een heldere rolverdeling kan tijdige verwijzing voor patiënten met borstkanker faciliteren. Om een ideale zorgpad te verwezenlijken is het belangrijk dat alle zorg-professionals betrokken bij de behandeling van de patiënt met borstkanker op de hoogte zijn van elkaars behandelmogelijkheden. Dankwoord Thierry Franke MSc (algemeen fysiotherapeut en fysiotherapiewetenschapper bij MCZ) wil ik bedanken voor zijn kritische ondersteuning bij de wetenschappelijke onderbouwing en de verwoording van mijn opinie in dit artikel. Ook wil ik Wouter Welling MSc (bewegingswetenschapper bij MCZ en promovendus aan de Rijks Universiteit van Groningen) en Tessa Wiersum (algemeen- en oedeemfysiotherapeut bij MCZ) bedanken voor hun feedback. Referenties • Integraal kankercentrum Nederland. Cijfers over kanker. Beschikbaar via: www.cijfersoverkanker.nl [Geraadpleegd op 30 juli 2017]. • Integraal kankercentrum Nederland (ed.). Richtlijn Mammacarcinoom, NABON 2012. Versie: 2.0. Oncoline; 2012. • Beurskens C, Hidding J, Nijhuis-van der Sanden R. KNGF Evidence Statement Borstkanker. Nederlands Tijdschrift voor Fysiotherapie; Jaargang 121(3). Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie; 2011. • Markes M, Brockow T, Resch KL. Exercise for women receiving adjuvant therapy for breast cancer. Cochrane Database Systematic Reviews. 2006;4. doi: 10.1002/14651858.CD005001 • Cheville AL, Tchou J. Barriers to rehabilitation following surgery for primary breast cancer. J Surg Oncol. 2007;95:409-18. doi: 10.1002/jso.20782 • Yang EJ, Chung SH, Jeon JY, Seo KS, Shin HI, Hwang JH, et al. Current Practice and Barriers in Cancer Rehabilitation: Perspectives of Korean Physiatrists. Cancer research and treatment. 2015;47(3):370-8. doi: 10.4143/crt.2014.084 • Regnier-Denois V,, Querre M, Chen L, Barrault M, Chauvin F. Inequalities and Barriers to the Use of Supportive Care Among Young Breast Cancer Survivors: a Qualitative Understanding. Journal of Cancer Education. 2016; 30 July. doi:10.1007/s13187-016-1087-1 • Brennan ME, Butow P, Spillane AJ, Boyle FM. Survivorship care after breast cancer: follow-up practices of Australian health professionals and attitudes to a survivorship care plan. Asia Pac J Clin Oncol. 2010;6(2):116-25. doi: 10.1111/j.1743-7563.2010.01286.x.

Van onze oncologisch fysiotherapeut!

Belangrijk! De praktijk aan de Vogelenzang is tot 3 december minder goed te bereiken per auto en fiets door werkzaamheden aan de riolering in de straat. De auto mag deze periode zonder boete op de parkeerplaats van de vogelenzang staan als u onze naam onder uw voorruit legt. (Parkeerkaart wel graag teruggeven voor andere mensen)

oktober 2017 Beste cliënt, Vandaag willen de fysiotherapeuten in Nederland u vragen om ze te steunen in hun strijd tegen de machtige zorgverzekeraars. Uw fysiotherapeut wil er voor u kunnen zijn en zou graag meer aandacht en tijd willen geven aan een behandeling waardoor een betere kwaliteit gewaarborgd is. De strenge administratieve eisen van de zorgverzekeraar en de lage tarieven maken het steeds moeilijker om met plezier en passie het vak uit te kunnen oefenen. Dit vinden wij een zorgelijke ontwikkeling die als gevolg heeft dat steeds meer fysiotherapeuten kiezen om geen contracten meer aan te gaan met zorgverzekeraars. Het zal even wennen zijn, maar als u kiest voor de juiste zorgverzekeraar of voor een restitutiepolis, dan hoeft u zich geen zorgen te maken en steunt u de fysiotherapeuten. Invloed van zorgverzekeraars: Er zijn zorgverzekeraars die veel macht hebben en met hun natura- en budgetpolis bepalen naar welk ziekenhuis of welke zorgverlener u mag gaan. Door de zorg in te kopen met contracten bepalen zij ook hoe de zorgverlener moet werken, tegen een lage vergoeding. U kunt veel meer invloed uitoefenen dan u denkt: Door goed over de keuze van uw zorgverzekeraar en de juiste verzekeringspolis na te denken! Een lijst van zorgverzekeraars met volledig vrije keuze: - DSW - ONVZ - Amersfoortse - Ditzo - Ohra - PNO - Delta Lloyd - Zorgverzekeraar UMC - Stad Holland De zorgverzekeraars die in het lijstje staan kennen geen verschil tussen budget-, natura- of restitutiepolissen, dus als u voor deze zorgverzekeraars kiest hoeft u zich geen zorgen te maken. Als u bij een andere zorgverzekeraar blijft, kies dan voor een restitutiepolis. Een verzekering op basis van een restitutiepolis respecteert uw eigen keuze. U heeft dan vrije keuze in de zorgverleners en kunt ook behandeld worden in de niet-gecontracteerde ziekenhuizen of door niet-gecontracteerde zorgverleners. Voor een restitutiepolis betaalt u soms maar een paar euro meer per maand, maar het geeft u meer keuzevrijheid en de kosten worden grotendeels of soms zelfs volledig vergoed. Een ander voordeel is dat als veel mensen in 2018 kiezen voor een restitutiepolis, de invloed van de zorgverzekeraars op de behandeling sterk zal afnemen! In december kunt u veranderen van zorgverzekeraar en t/m 31 januari 2018 kunt u een natura- of budgetpolis omzetten naar een restitutiepolis. Fysiotherapie wordt vergoed vanuit de aanvullende verzekering, ook daar kunt u in die periode wijzigingen in aan laten brengen. Mocht u vragen hebben neem dan contact op met uw fysiotherapeut of kijk op de website www.ondersteundefysiotherapeut.nl Bedankt namens alle fysiotherapeuten

Een prachtige bijscholing van de GGD gehad. Voor FysioTeam en OefentherapieTexel weer inspiratie voor de ZwangerFit Texel groepen!!

Bericht van HHP (andullatieproducten) Van 15 tot 17 september laatstleden was Home Health Products (HHP) te gast bij FysioTeamTexel. HHP kreeg er de gelegenheid om andullatietherapie en de bijhorende massageproducten voor te stellen aan de patiënten van de praktijk en de bewoners van Texel. We willen er de nadruk op leggen dat HHP alle geïnteresseerden de gelegenheid wilde geven om andullatietherapie, vrijblijvend en kosteloos, uit te proberen en daarom heeft FysioTeamTexel haar accomodatie ter beschikking gesteld voor de duur van de Pijnverlichtingsdagen. HHP wil Fysio Team Texel hiervoor uitdrukkelijk bedanken alsmede voor de gastvrijheid die ons gedurende het hele weekend te beurt viel. De promotie voor deze dagen, alsook de verkoop van de producten, verliep volledig via HHP zélf en niet via de praktijk. Mocht hierover enige onduidelijkheid of verwarring over zijn ontstaan, bieden we daarvoor onze excuses aan. HHP is in ieder geval verheugd over het grote aantal bezoekers en de vele enthousiaste reacties. Team HHP

4 jaar FysioTeamTexel. Al die jonge koppies....

Sporten ging weer lekker!! #sporten #hittraining #doelgehaald #roadtorecovery #fightdiabetes #workhard #everythingformyhealth #loveit

Knie blijft pijnlijk, ondanks behandeling. Koers verlegd: stabiliteit en kracht opbouwen.